2012 Avrupa Futbol Şampiyonası ve Ukrayna: Bardağın Dolu Tarafı


2012 Avrupa Futbol Şampiyonası ve Ukrayna: Bardağın Dolu Tarafı (Burak Pehlivan)

Olimpiyatlar, Dünya ve Avrupa Futbol Şampiyonaları gibi dev organizasyonlar evsahibi ülkelere büyük sorumluluklar, çoğu zaman ise devasa yatırımları gerçekleştirme zorunluluğu getirirler. Bunun karşılığında ise evsahibi ülkelere organizasyonlar sırasında büyük turist akışları olur ve bu ülkeler gerek şampiyona öncesi, gerek şampiyona esnasında, gerekse şampiyona sonrasında dünya kamuoyunun gündemine gelerek, önemli bir PR yapma olanağına kavuşurlar. 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası’nın arifesinde iki yazı halinde Ukrayna ve Polonya’da düzenlenecek turnuvanın Ukrayna’ya olumlu ve olumsuz etkilerini değerlendireceğim. Birinci yazıda dilerseniz hep beraber bardağın dolu tarafına bakalım.

2007 yılında, 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası’nın düzenlenmesi hakkı Polonya ve Ukrayna’ya verildiğinde tüm dünyada bir şaşkınlık olmuştu. Polonya neyse de, eski Sovyet coğrafyasının, Batı’nın ekonomik ve siyasi değerleriyle daha yeterince bütünleşememiş bu önemli ülkesi bu şampiyonayı gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip miydi? Ne var ki UEFA tüm kuşkulara, itirazlara rağmen, futbolun Doğu Avrupa’da daha da sevilmesi ve yaygınlaştırılması adına bu zor kararı verdi. 2008 yılını hatırlıyorum, UEFA’nın şampiyona için görevlendirdiği İtalyan başdanışman ile THY’nin İstanbul uçağında yan yana seyahat etmiştik. Başdanışman, bana cumhurbaşkanı ve başbakanının da dahil olduğu dönemin üst düzey Ukraynalı yetkilileri ile sürekli görüştüğünü, Ukrayna’nın bu şampiyonayı gerçekleştirebilecek bir ülke asla olamayacağını iki saatlik yolculuğumuz boyunca büyük bir şaşkınlık, hatta kızgınlıkla anlatmıştı. Aradan 4 yıl geçti, şampiyona birkaç gün sonra başlayacak ve görülüyor ki İtalyan dostumuz yanılmış Ukrayna bu şampiyona için büyük yatırımlar yaptı. Her ne kadar yatırımların gerçekleştirilme hızı, maliyeti ve yeterliliği tartışılsa da ülke altyapısı önemli kazanımlar elde etti. Türm bunlar siyasi istikrarsızlıklara ve Ukrayna ekonomisinin 2009 yılında global ekonomik krizin ve kötü yönetimin etkisiyle %15,6 küçülen ekonomisine rağmen başarıldı.

Ukrayna yeni bir ülke ve bağımsızlığını kazanalı yalnızca 20 yıl oldu. Ülkenin, Avrupa ve Dünya kamuoyunda bilinmeye, daha iyi tanınmaya ihtiyacı var. Bu tür organizasyonlar, evsahibi ülkeleri dünya kamuoyunda ön plana çıkarıyorlar. Günümüzde Avrupa’da hala Ukrayna’nın Rusya’nın bir parçası olduğunu düşünenlerin bulunduğu düşünülürse bu şampiyonanın Ukrayna’nın tanıtımı açısından önemi daha iyi anlaşılır. Ayrıca bu organizasyonlar ülkenin altyapısının gelişimine de önemli katkıda bulunuyorlar. Önemli olan burada elde edilen kazanımların gerekli ve sürdürülebilir olması. Bağımsızlık döneminde tek bir havalimanı bile inşa edemeyen Ukrayna, şampiyonaya hazırlık döneminde Donetsk, Harkov, Kiev ve Lvov’a çok önemli havalimanları kazandırdı, Kiev’in ikinci havalimanı Julyana yeniden inşa edildi. Şehir altyapıları, yollar yenilendi, otoyollar inşa edildi, şampiyona oynanacak şehirler arasında hızlı tren hatları devreye sokuldu. Başkent Kiev’i Avrupa’ya bağlayan 800 km’lik Kiev-Çop Otoyolu’nun etapları iki Türk inşaat firması Onur İnşaat ve Gülsan’ın da büyük katkılarıyla önemli oranda tamamlandı. Şampiyona oynanacak şehirlere sayıları yeterli olmasa da yeni oteller yapıldı, 2007 öncesinde Kiev’de tek bir 5 yıldızlı otel varken, bugün bu sayı 5’e çıktı ve bir-iki sene içerisinde 4 otel daha hizmete girecek. Diğer şampiyona şehirlerinde de konaklamaya dönük yeterli olmasa da yatırımlar gerçekleştirildi.

Başta final maçının oynanacağı başkent Kiev olmak üzere, birçok şehirde şehiriçi yolların tamiratı yapılırken, şehirlerin altyapıları yenilendi. Bu yatırımlar 2008 krizi sonrasında adeta yok alan inşaat yatırımları için can suyu oldu. Şampiyonaya dönük altyapı harcamaları sayesinde inşaat piyasanın iyice ölmesinin önüne geçildi. Hatta söyleyebilirim ki bir ara benim kendi şirketimin de cirosunun %80’den fazlası bu altyapı yatırımlarına verdiğimiz teknik destekten kaynaklandı.

Şampiyona’ya 800 bin turist gelmesi bekleniyor, Ukrayna Merkez Bankası’nın tahminlerine göre, Euro 2012 döneminde ülkeye gelen yabancılar toplamda 1 milyar $ para harcayacaklar. Ancak Batılı uzmanlar bu rakamları abartılı buluyorlarlar, onlara göre, yabancı taraftarlar şampiyona boyunca Ukrayna’da 470 milyon $, Polonya’da ise 280 milyon $ civarında döviz bırakacaklar.. Önemli olan bu turistlerin ne kadar para harcayacaklarından ziyade Ukrayna’yı bilecek ve tanıyacak olmaları. Bana göre çoğu olumlu olacak izlenimlerini ülkelerine döndüklerinde aileleri, eş-dost, tanıdıklarıyla paylaşacaklar. Muhtemeldir ki ilerleyen dönemlerde seyahat programlaırna Ukrayna’yı da alacaklardır. Yapılan altyapı yatırımları doğru kanalize edildiğinde, Ukrayna’nın hep bahsedilen turizm potansiyelinin önümüzdeki yıllarda gerçeğe dönüştüğüne tanık olabileceğiz. Ayrıca Dünya kamuoyunda bir ay boyunca sık sık gündeme gelecek Ukrayna’nın adı, çok uluslu firmaların yatırım radarına bu ülkenin daha hızlı girmesine yol açacaktır.

Bugünkü yazımda şampiyonayı düzenlemiş olmanın Ukrayna’ya getirdiği ve getirebileceği faydaları analiz etmeye çalıştım. Yazının başında da belirttiğim gibi sürecin yalnızca olumlu yönlerini ele aldım. Bir sonraki yazımda ise şampiyonanın Ukrayna’ya maliyeti ve bu maliyetin olası olumsuz etkilerini kaleme alarak, bardağın boş tarafını sizlerle paylaşmaya çalışacağım.

Burak Pehlivan

 


Yayımlandı

kategorisi

, , , ,

yazarı:

Yorumlar

“2012 Avrupa Futbol Şampiyonası ve Ukrayna: Bardağın Dolu Tarafı” için bir yanıt

  1. Erhan Gönül avatarı
    Erhan Gönül

    Burak Bey,

    Elinize sağlık, çok güzel bir yazı olmuş. 2020 Olimpiyatları’nın İstanbul tarafından alınmasının artıları ve eksileriyle ilgili de bir yazı yazmanızı bekliyoruz.