THY’nin Büyük Başarısı ve Ukrayna

Türkiye ekonomisi hızla büyüyen bir ülke ve buna paralel hatta bunun da ötesinde THY son on yıl zarfında büyük bir atılım gerçekleştirdi. Bayrak taşıyıcı havayolu şirketimiz Dünya’nın en büyük 10 havayolundan biri olma yolunda hızla ilerliyor ve hatta bazı ölçütlere göre Dünya’nın en büyük 10 havayolundan biri. Çağımızda ülkeleri güçlü kılan yalnız orduları değil; sahip oldukları kültürel, sanatsal değerler, kullandıkları dilin yaygınlığı ve tabii ki ulusal havayolunun tanınırlığı, gücü ve saygınlığı. Bu tarz özelliklere ülkelerin yumuşak gücü deniyor. Ekonomik ve sosyal çıkış yapan ülkelere baktığımızda ulusal havayolu firmalarının, artan ticarete ve iyi yönetime bağlı olarak ön plana çıktığını görüyoruz. Ekonomisi gerileyen ülkelerin bayrak taşıyıcı havayollarında ise sıkıntılar yaşanıyor. Yunanistan’ın ulusal havayolu şirketi teknik olarak iflastan dönerken, İtalya’nın Alitalia’sı devlet desteği olmadan yaşayamaz durumda. Bir dönem Emirates’in, Singapur Airlines’ın Cathay Pasific’in çıkışlarına tanık olduk, Dünya şimdi ise THY’nin çıkışına tanıklık ediyor. Barselona’yı, Manchester United’ı taşıyan ulusal havayolu şirketimiz, Avrupa Basketbol Ligi’ne sponsor oluyor, Dünya’nın en prestijli törenlerinden biri olan Oscar’a reklam veriyor, dünyanın neredeyse bütün prestijli kanallarında THY’nın reklamı dönüyor. Ünlü NBA yıldızı Kobe Byrant’tan, dünyada tenisin bir numarası Caroline Wozniacki’ye kadar birçok ünlü isim THY’nin marka elçisi olarak ekranlarda boy gösteriyor. Rakipleri zararlarla boğuşurken THY karlı bir biçimde büyüyor.Türkiye’de, havayolu taşımacılığında kullanılan yakıttan alınan verginin düşmesi, bu alanda özel sektörün önünün açılması ve gelişen ekonomi iç hatlarda yolcu trafiğinin önemli ölçüde artmasını sağladı. İyi yönetim, Türkiye’nin Dünya’da ekonomik ve siyasal olarak öneminin artması ve transit yolcuya önem verilmesine paralel ise yurtdışından Türkiye’ye, Türkiye’den ise yurtdışına havayolu yolcu trafiği artmış durumda. THY’ nın cirosu 2010 yılında 6 milyar $’ı buldu ve şirket geçtiğimiz yıl 29 milyon yolcu taşıdı. Aynı yıl Avrupalı havayolu şirketlerinin taşıdığı yolcu sayısındaki artış yalnızca %2,6’da kalırken, THY yolcu sayısını %16 oranında büyüttü. Bayrak taşıyıcı havayolu şirketimiz bu yüksek büyüme rakamlarına ulaşırken karlılıktan da ödün vermedi ve Dünya’nın en karlı 5 havayolu şirketinden biri oldu. Bu önemli çünkü THY neticede hisselerinin yarıdan fazlası halka açık bir şirket ve sürdürülebilir büyümeye sahip olabilmesi için kar etmesi gerekiyor.

THY şu anda uluslar arası kriterlere göre 4 yıldızlı bir havayolu. 5 yıldızlı havayolu Avrupa’da ve Amerika’da ise yok. THY gözünü o kadar ilerilere dikmiş durumda ki dünyada sadece 6 havayolu şirketinin sahip olduğu 5. yıldızı 2011 yılında almayı planlıyor. Şirket şu anda dünyada yolcu sayısında 22. sırada, yurtiçinde ve yurtdışında 170’den fazla noktaya uçan THY, kapsama alanında ise Dünya’da 8. sırada ve orta vadede bu alanda ilk 5’e girmeye çalışıyor. İstanbul’un hep bahsedilen stratejik konumundan THY’nin hükümetin yürüttüğü vize kaldırma politikasının da etkisiyle son yıllarda iyi bir biçimde faydalandığını söyleyebiliriz. Bölge ülkelerinden Batı’ya, Batı’dan ise bölge ülkelerine gelen transit yolcular, İstanbul’dan aktarılıyor.T

HY yalnız yolcu ve kargo taşımıyor, sahip olduğu bakım merkezleri ile Dünya’nın önde gelen havayolu şirketlerine hizmet veriyor, ikram şirketi ile rakiplerinden ayrışıyor. Özel sohbetlerimizde “yalnızca yemeklerini yemek için bile THY ile yolculuk ederim” diyen yabancılar ile karşılaşıyoruz. Bosna Hersek Havayollarını satın alan THY’nin gündeminde başka satına almaların da olması söz konusu, Sırp havayolu Şirketi JAT’ın satın alınabileceğine dair duyumlar geliyor. Dünya hızlı bir değişim sürecinde. 15 yıl önce Bosna ve Sırbistan savaşıyordu, bugün ise bu iki ülkenin bayrak taşıyıcı havayollu şirketlerinin THY çatısı altında birleşmesi konuşulabiliniyor.

THY, Türkiye’de ve Dünyada büyük başarılara imza atarken, Ukrayna’da ise bu başarı çıtasını da aşan bir performans sergiliyor. Türk Hava Yolları’nın yabancı bir ülkede sefer düzenlediği şehir sayısı bakımından Ukrayna, 3,5 milyon Türk’ün yaşadığı Almanya’dan sonra ikinci sırada geliyor. İstanbul’dan, Ukrayna’nın Kiev, Dnipropetrovsk, Odesa, Simferopol, Donetsk ve Lvov kentlerine haftada 30’dan fazla uçuş yapılıyor. Ukrayna makamlarının, THY ile rekabetten yorulan Aerosvit’i kendilerince haklı nedenler ile desteklemesine ve THY’nin önüne birçok bürokratik engel konulmasına rağmen, THY ülkede konumunu müthiş güçlendirmiş durumda. UEFA kupası şampiyonu Şahtar Donetsk’e sponsor olan şirket, ülkede en çok bilinen ve en prestijli havayolu firmalarının başında geliyor. Türk insanın göğsünü başta Ukrayna olmak üzere birçok ülkede kabartan Türk Havayollarının, uçuş güvenliğinden, çalışan ve müşteri memnuniyetinden taviz vermeden, Dünya’nın 5 yıldız sahibi ilk 5 havayolu şirketinden biri olma ülküsüne bir an önce ulaşmasını dilemek de bize düşüyor.

Burak PEHLİVAN